مزایا و کاربردهای تصفیه آب صنعتی در صنایع مختلف (غذایی، دارویی، فولاد و …)

بررسی مشکلات رایج در دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی و روش رفع آن‌ها

دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی نقش مهمی در تامین آب سالم و باکیفیت برای صنایع مختلف ایفا می‌کنند. این دستگاه‌ها به دلیل کارکرد مداوم و تماس مستقیم با آب، در معرض مشکلات و خرابی‌های گوناگون قرار می‌گیرند. آشنایی با مشکلات رایج و روش‌های رفع آن‌ها می‌تواند طول عمر دستگاه را افزایش داده و هزینه‌های تعمیر و نگهداری را کاهش دهد. در این مقاله به طور کامل به بررسی ایرادات متداول در دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی و راهکارهای رفع آن‌ها می‌پردازیم.

مطالب مرتبط:دستگاه تصفیه آب صنعتی

کاهش دبی و فشار آب خروجی

یکی از مشکلات رایج در دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی، کاهش حجم آب خروجی یا افت فشار آن است.

دلایل کاهش دبی آب

• گرفتگی فیلترهای پیش تصفیه به دلیل تجمع ذرات معلق

• رسوب‌گذاری در ممبران‌ها و کاهش راندمان آن‌ها

• اختلال در عملکرد پمپ فشار بالا

روش رفع مشکل

برای رفع این مشکل لازم است فیلترهای پیش تصفیه به صورت دوره‌ای شستشو یا تعویض شوند. همچنین استفاده از سیستم شستشوی ممبران (CIP) در بازه‌های زمانی مشخص از گرفتگی غشا جلوگیری می‌کند. سرویس و تعمیر منظم پمپ فشار قوی نیز از دیگر اقدامات ضروری است.

افزایش TDS در آب تصفیه‌شده

گاهی مشاهده می‌شود که میزان کل جامدات محلول (TDS) در آب خروجی دستگاه افزایش یافته است.

دلایل افزایش TDS

• آسیب‌دیدگی یا فرسودگی ممبران‌ها

• نشتی در اتصالات و اورینگ‌ها

• کیفیت پایین فیلترهای استفاده شده

روش رفع مشکل

در چنین شرایطی باید ابتدا ممبران‌ها بررسی و در صورت نیاز تعویض شوند. همچنین لازم است اتصالات دستگاه به طور کامل تست و نشتی‌ها رفع گردند. استفاده از ممبران و فیلترهای اصل و باکیفیت نیز اهمیت بالایی دارد.

خاموشی ناگهانی دستگاه

خاموش شدن ناگهانی دستگاه در حین کار از جمله مشکلاتی است که ممکن است در سیستم‌های تصفیه آب صنعتی رخ دهد.

دلایل خاموشی ناگهانی

• نوسانات برق یا قطع جریان الکتریکی

• خرابی تابلو برق و سیستم کنترل دستگاه

• فعال شدن کلیدهای حفاظتی به دلیل فشار بیش از حد یا کمبود آب ورودی

روش رفع مشکل

برای حل این مشکل باید سیستم برق دستگاه توسط تکنسین متخصص بررسی شود. نصب محافظ برق و سیستم‌های پایدارکننده ولتاژ می‌تواند از بروز این مشکل جلوگیری کند. همچنین بررسی سنسورها و سوئیچ‌های حفاظتی و اطمینان از عملکرد صحیح آن‌ها بسیار ضروری است.

بروز آلودگی میکروبی در آب تصفیه‌شده

یکی از نگرانی‌های جدی در سیستم‌های تصفیه آب صنعتی، وجود آلودگی میکروبی در آب خروجی است.

دلایل آلودگی میکروبی

• عدم گندزدایی صحیح آب ورودی

• رشد باکتری‌ها در ممبران یا مخازن ذخیره‌سازی

• استفاده از تجهیزات فرسوده و غیراستاندارد

روش رفع مشکل

استفاده از سیستم‌های گندزدایی مانند کلرزنی یا تزریق اوزون و اشعه UV ضروری است. شستشو و ضدعفونی منظم ممبران‌ها و مخازن نیز باید به صورت دوره‌ای انجام شود. استفاده از تجهیزات استاندارد و بهداشتی نقش کلیدی در پیشگیری از این مشکل دارد.

مشکلات مربوط به پمپ و موتور دستگاه

پمپ‌ها و موتورهای فشار قوی قلب تپنده دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی محسوب می‌شوند. بروز ایراد در این بخش می‌تواند کل عملکرد سیستم را مختل کند.

دلایل بروز مشکل در پمپ و موتور

• کارکرد مداوم بدون سرویس دوره‌ای

• نوسانات جریان برق و ولتاژ

• فرسودگی قطعات داخلی پمپ مانند سیل مکانیکی و بلبرینگ‌ها

روش رفع مشکل

سرویس منظم و روغن‌کاری قطعات متحرک از اهمیت زیادی برخوردار است. استفاده از محافظ برق صنعتی نیز مانع آسیب‌دیدگی موتور می‌شود. در صورت خرابی جدی، تعویض قطعات فرسوده یا بازسازی پمپ ضروری است.

گرفتگی و رسوب‌گذاری ممبران‌ها

ممبران‌ها بخش اصلی در فرآیند اسمز معکوس هستند و کوچک‌ترین اختلال در آن‌ها موجب افت کیفیت آب خروجی می‌شود.

دلایل گرفتگی ممبران‌ها

• بالا بودن سختی آب ورودی

• ورود ذرات معلق و عدم عملکرد صحیح فیلترهای پیش‌تصفیه

• رشد میکروبی و بیوفیلم‌ها بر سطح ممبران

روش رفع مشکل

برای رفع این مشکل از سیستم شستشوی شیمیایی (CIP) استفاده می‌شود. انتخاب مواد شیمیایی مناسب برای شستشوی ممبران و رعایت زمان‌بندی مشخص از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. همچنین بررسی کیفیت آب ورودی و استفاده از فیلترهای باکیفیت ضروری است.

جدول مقایسه مشکلات رایج و روش‌های رفع آن‌ها

مثال‌هایی از تجربیات صنایع مختلفچ

در بسیاری از صنایع مشاهده شده که عدم توجه به سرویس دوره‌ای دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی، باعث بروز مشکلات پرهزینه شده است. به عنوان نمونه:

• در یک کارخانه غذایی، افزایش TDS به دلیل تعویض نکردن ممبران‌ها منجر به افت کیفیت محصول نهایی شد.

• در یک واحد داروسازی، خاموشی مکرر دستگاه به دلیل نوسانات برق باعث توقف خط تولید گردید.

• در یک واحد تولیدی فولاد، گرفتگی ممبران‌ها هزینه‌های بالایی برای شستشو و تعویض به همراه داشت.

توصیه‌های کلیدی برای نگهداری دستگاه تصفیه آب صنعتی

برای جلوگیری از بروز مشکلات و افزایش طول عمر دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی رعایت چند نکته ضروری است.

سرویس دوره‌ای منظم

بازرسی منظم قطعاتی مانند فیلترها، پمپ‌ها و ممبران‌ها باید طبق برنامه زمان‌بندی انجام شود. این کار باعث کاهش احتمال خرابی ناگهانی می‌شود.

استفاده از قطعات و فیلترهای باکیفیت

قطعات اصلی و استاندارد عملکرد دستگاه را تضمین می‌کنند. استفاده از فیلترهای تقلبی یا بی‌کیفیت علاوه بر کاهش راندمان، به تجهیزات اصلی آسیب می‌زند.

کنترل کیفیت آب ورودی

اندازه‌گیری منظم سختی، PH و میزان ذرات معلق آب ورودی ضروری است. در صورت بالا بودن سختی یا آلودگی، نصب تجهیزات جانبی مانند سختی‌گیر می‌تواند از آسیب به ممبران جلوگیری کند.

آموزش پرسنل

اپراتورهایی که با دستگاه کار می‌کنند باید آموزش‌های لازم برای شناسایی علائم اولیه مشکلات و نحوه رفع سریع آن‌ها را دیده باشند. این موضوع از توقف خط تولید و خسارت‌های مالی جلوگیری می‌کند.

سوالات متداول درباره مشکلات دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی

چرا فشار آب خروجی دستگاه کم می‌شود

این مشکل اغلب به دلیل گرفتگی فیلترهای پیش‌تصفیه یا رسوب در ممبران‌ها رخ می‌دهد و با تعویض یا شستشوی آن‌ها برطرف می‌شود.

چه زمانی باید ممبران‌ها تعویض شوند

معمولا زمانی که میزان TDS آب خروجی افزایش یابد یا راندمان ممبران کاهش پیدا کند، تعویض آن ضروری است. به طور متوسط ممبران‌ها بین 2 تا 3 سال عمر دارند.

دلیل آلودگی میکروبی در آب تصفیه‌شده چیست

عدم گندزدایی صحیح و رشد باکتری‌ها در مخازن یا ممبران‌ها عامل اصلی این مشکل است. ضدعفونی منظم با کلر یا اشعه UV راهکار مناسب است.

آیا نوسانات برق می‌تواند باعث خاموشی دستگاه شود

بله، نوسانات برق یکی از دلایل اصلی خاموشی ناگهانی دستگاه است. استفاده از محافظ ولتاژ و بررسی تابلو برق توصیه می‌شود.